Ο Αριστοφάνης αποτελεί τον σημαντικότερο εκπρόσωπο της Αττικής Κωμωδίας αφού μόνο δικά του έργα διασώθηκαν πλήρη εν αντιθέσει με τα έργα των ομότεχνων του από τα οποία έχουμε μόνο μικρά αποσπάσματα στα χέρια μας σήμερα. Αν και αποτελούσε μέρος της αριστοκρατικής τάξης της εποχής του και είχε συντηρητικά πολιτικά πιστεύω, σχολίαζε μέσα από τα έργα του τους πάντες. Ο Αριστοφάνης συνολικά έγραψε σαράντα τέσσερις κωμωδίες με μόλις έντεκα να έχουν διασωθεί. Μέσα από τη δηλητηριώδη σάτιρά του ο Αριστοφάνης διακωμώδησε τους σημαντικότερους άντρες της εποχής του, όπως για παράδειγμα τον Σωκράτη και τον Ευριπίδη. Βέβαια κάποιοι από τους σατιριζόμενους του Αριστοφάνη, όπως ο Κλέωνας, τον έσερναν διαρκώς στα δικαστήρια με αποτέλεσμα στα τελευταία έργα του “Εκκλησιάζουσαι” το 392π.Χ. και “Πλούτος” το 388π.Χ. να είναι εμφανής η κούρασή του, με το στοιχείο της σάτιρας να έχει σχεδόν εξαλειφθεί.
Ο Γιάννης Κακλέας[1]σκηνοθέτησε το καλοκαίρι του 2010 την Λυσιστράτη του Αριστοφάνη και την παρουσίασε στην Επίδαυρο μέσα από μία σύγχρονη ματιά. Σύμφωνα με τον Γιάννη Κακλέα: «Ο Αριστοφάνης ως σατιρικός ποιητής διεισδύει βαθιά στην ανθρώπινη ψυχή με χιούμορ και ανατρεπτικότητα. Ο Αριστοφάνης είναι επίκουρος γιατί όλοι οι μεγάλοι ποιητές είναι και όλες οι εποχές είναι λίγο πολύ ίδιες, με τα πάνω τους και τα κάτω τους. Οι άνθρωποι παραμένουν γοητευτικά αδιόρθωτοι, οπότε πώς μπορεί να μην είναι επίκουρος; Η σάτιρα ενοχλεί τους αστούς, τους βολεμένους που δεν θέλουν κανείς να μιλάει για τα κακώς κείμενα, τους ανθρώπους που δεν έχουν ανατρεπτική διάθεση για τα πράγματα, τους ανθρώπους που έχουν αποκηρύξει τη ρήξη. Αυτοί λοιπόν δίκαια θα στραφούν εναντίον της σάτιρας, αυτούς όμως τους έχουμε γραμμένους εδώ και πολλά χρόνια, έτσι και αλλιώς στα παλιά μας τα παπούτσια. Η κοινωνία όχι απλά αντέχει την σάτιρα, αλλά την επιζητά. Είναι από τα καλύτερα συστατικά της κοινωνίας η σάτιρα. Υγιής κοινωνία δεν υπάρχει χωρίς σάτιρα. Οι άνθρωποι κοιτούν πάντα μπροστά και η σάτιρα αμείλικτα καταστρέφει και ειρωνεύεται οτιδήποτε ο χρόνος το 'χει τελειώσει και στρέφεται εμπρός για μία νέα εποχή.»[2]
Η σάτιρα του Αριστοφάνη είναι επίκαιρη σήμερα; Μπορεί να αποτυπωθεί μέσα από την ματιά σύγχρονων σκηνοθετών;
[1]Ο Γιάννης Κακλέας σπούδασε υποκριτική στις δραματικές σχολές του Ζήση Χαρατσάρη και του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν». Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στην Webber Douglas Academy of Dramatic Art στο Λονδίνο και σκηνοθεσία στο Drama Centre of London. Από το 1980 έχει σκηνοθετήσει πάνω από 70 θεατρικές παραστάσεις όντας ο πιο ανατρεπτικός Έλληνας θεατρικός σκηνοθέτης. Βλ. http://www.greekfestival.gr/artist115-giannis--kakleas.htm
[2]Βλ. www.lifo.gr/mag/features/2117
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου